خطاب بہ اقوام سرحد
- Parent Category: کلیات اقبال - فارسی
- Hits: 4686
- Print , Email
ای ز خود پوشیدہ خود را بازیاب
در مسلمانی حرامست این حجاب
رمز دین مصطفی دانی کہ چیست
فاش دیدن خویش را شاہنشی است
چیست دین ؟ دریافتن اسرار خویش
زندگی مرگ است بی دیدار خویش
آن مسلمانی کہ بیند خویش را
از جھانی برگزیند خویش را
از ضمیر کائنات آگاہ اوست
تیغ لا موجود ’’الا اﷲ‘‘ اوست
در مکان و لامکان غوغای او
نہ سپہر آوارہ در پہنای او
تا دلش سری ز اسرار خداست
حیف اگر از خویشتن ناآشناست
بندۂ حق وارث پیغمبران
او نگنجد در جہان دیگران
تا جھانی دیگری پیدا کند
این جھان کہنہ را برہم زند
زندہ مرد از غیر حق دارد فراغ
از خودی اندر وجود او چراغ
پای او محکم بہ رزم خیر و شر
ذکر او شمشیر و فکر او سپر
صبحش از بانگی کہ برخیزد ز جان
نی ز نور آفتاب خاوران
فطرت او بی جہات اندر جہات
او حریم و در طوافش کائنات
ذرہ ئی از گرد راہش آفتاب
شاہد آمد بر عروج او کتاب
فطرت او را گشاد از ملت است
چشم او روشن سواد از ملت است
اندکی گم شو بہ قرآن و خبر
باز ای نادان بخویش اندر نگر
در جہان آوارہ ئی بیچارہ ئی
وحدتی گم کردہ ئی صد پارہ ئی
بند غیر اﷲ اندر پای تست
داغم از داغی کہ در سیمای تست
میر خیل ! از مکر پنھانی بترس
از ضیاع روح افغانی بترس
ز آتش مردان حق می سوزمت
نکتہ ئی از پیر روم آموزمت
’’رزق از حق جو ، مجو از زید و عمر
مستی از حق جو ، مجو از بنگ و خمر
گل مخر گل را مخور گل را مجو
زانکہ گل خوار است دائم زرد رو
دل بجو تا جاودان باشی جوان
از تجلی چہرہ ات چون ارغوان
بندہ باش و بر زمین رو چون سمند
چون جنازہ نی کہ بر گردن برند‘‘
شکوہ کم کن از سپہر لاجورد
جز بہ گرد آفتاب خود مگرد
از مقام ذوق و شوق آگاہ شو
ذرہ ئی ؟ صیاد مہر و ماہ شو
عالم موجود را اندازہ کن
در جھان خود را بلند آوازہ کن
برگ و ساز کائنات از وحدتست
اندرین عالم ، حیات از وحدت است
در گذر از رنگ و بوہای کہن
پاک شو از آرزوہای کہن
این کہن سامان نیرزد با دو جو
نقشبند آرزوے تازہ شو
زندگی بر آرزو دارد اساس
خویش را از آرزوی خود شناس
چشم و گوش و ہوش ، تیز از آرزو
مشت خاکی لالہ خیز از آرزو
ہر کہ تخم آرزو در دل نکشت
پایمال دیگران چون سنگ و خشت
آرزو سرمایۂ سلطان و میر
آرزو جام جھان بین فقیر
آب و گل را آرزو آدم کند
آرزو ما را ز خود محرم کند
چون شرر از خاک ما بر می جہد
ذرہ را پہنای گردون میدہد
پور آزر کعبہ را تعمیر کرد
از نگاہی خاک را اکسیر کرد
تو خودی اندر بدن تعمیر کن
مشت خاک خویش را اکسیر کن